NAJPRESTIŽNIJE FILMSKE NAGRADE NA SVETU

Uporedo sa afirmacijom filma kao umetnosti i širenjem filmske industrije, rastao je i broj festivala posvećenih filmu. Danas postoje u jako velikom broju. Priređuju se ceremonije širom planete, na kojima se nagrađuju filmovi svih žanrova, glumci, reditelji, scenaristi i razni drugi akteri koji učestvuju u realizaciji jednog tako velikog projekta kakav je snimanje filma. Zbog svoje dugovečnosti, medijske pažnje koju privlače i cenjenosti kod filmske publike, određeni festivali uživaju veoma visoku reputaciju, a njihove nagrade svrstavaju se u prestižne. Na listi koja sledi govorimo o 10 festivala koji se bez mnogo dileme mogu svrstati u grupu najprestižnijih.

Oskar – Nagrada američke Akademije filmske umetnosti i nauke

Ceremonija dodele Oskara priređuje se od 1929. godine i smatra se najstarijom dodelom nagrada na svetu koja je praćena u medijima. Održava se krajem februara ili početkom marta svake godine. Direktan televizijski prenos dodele Oskara gleda se u preko 200 zemalja sveta. Nagrada američke filmske akademije dodeljuje se u ukupno 34 kategorije, a najprestižniju od svih predstavlja Oskar za najbolji film. Pobednici dobijaju statuu od pozlaćenog britanijuma sa crnim postoljem od metala. Statua prestavlja viteza sa mačem koji stoji na rolni filmske trake.

Filmski festival u Veneciji – Zlatni lav (počasna nagrada)

Venecijanski festival najstariji je veliki filmski festival na svetu, prvi put održan 1932. godine. Cenjen je pre svega zbog svoje raznolikosti. Na njemu se prikazuju i takmiče ostvarenja azijske, evropske i američke kinematografije sa jednakim šansama do osvoje neku od nagrada. Zlatni lav Svetog Marka, inače simbola Venecije, uveden je 1949. godine, a danas se svrstava u jednu od najcenjenijih nagrada u svetskoj filmskoj industriji. Nagrada počasnog Zlatnog lava jedna je od najvažnijih filmskih nagrada na svetu. Od 1970. godine, kada je ustanovljena, ova se nagrada dodeljuje filmskim radnicima za izuzetan doprinos u filmu. Mnoga velika imena iz sveta filma nosioci su ovog priznanja. Pomenućemo samo neke: Luis Bunjuel, Orson Vels, Ingmar Bergman, Akira Kurosava, Federiko Felini, Frensis Ford Kopola, Vudi Alen, Robert De Niro, Al Paćino, Roman Polanski, Stiven Spilberg, Dejvid Linč, Bernardo Bertoluči, Bred Pit, Žan-Pol Belmondo. Vreme održavanja festivala: kraj avgusta – početak septembra.

Zlatna palma – Kanski filmski festival

Filmski festival u Kanu postoji od 1939. godine i jedan je od najstarijih filmskih manifetacija na svetu. Njegova glavna nagrada je Zlatna palma, koja se dodeljuje od 1955. godine. Smatra se jednom od najprestižnijih nagrada svetske kinematografije. Dodeljuje se reditelju najboljeg filma. Naš reditelj Emir Kusturica je dvostruki dobitnik Zlatne palme i to za filmove „Otac na službenom putu“ i „Podzemlje“.

Zlatna palma u Kanu

Zlatni globus

Ova filmska i televizijska nagrada dodeljuje se od strane Udruženja stranih novinara Holivuda. Ustanovljena je 1943. godine, a od 1961. ceremonija se organizuje u čuvenom Beverli Hilton hotelu, januara svake godine, uz obavezni prenos na britanskoj televiziji BBC, koja program emituje u 167 zemalja sveta. Posle dodele Gremija i dodele Oskara, to je treći najgledaniji šou dodele nagrada na planeti. Zlatni globus dodeljuje se u 11 televizijskih i 15 filmskih kategorija. Glumica Meril Strip je osoba koja je do sada osvojila najviše Zlatnih globusa, ukupno osam.

Zlatni leopard – Međunarodni filmski festival u Lukarnu (Švajcarska)

Počev od 1946, svake godine u avgustu mesecu u švajcarskom gradu Lukarnu održava se istoimeni internacionalni festival filma. Glavni događaj su filmske projekcije na otvorenom koje se organizuju na Velikom trgu (Piazza Grande) preko ogromnog platna i za više od 8.000 gledalaca na jednoj projekciji. Tada se dodeljuju i nagrade, a najvažnija među njima je Zlatni leopard, namenjena najboljem režiseru i najboljem filmu festivala, a po izboru žirija. Osvojena priznanja na ovom festivalu predstavljala su prekretnicu u karijeri mnogih reditelja i glumaca. Da izdvojimo neke od njih: Teri Gilijam, Kventin Tarantino, Entoni Hopkins, Džon Malkovič, Tim Rot, Edvard Norton i dr.

Nagrada Britanske akademije filmske i televizijske umetnosti – BAFTA

Ceremonija dodela BAFTA nagrada organizuje se od 1948. godine i obuhvata 25 filmskih i 9 televizijskih kategorija. Priređuje se u februaru svake godine u zgradi Kraljevske opere u Londonu. Nagrada koja se dodeljuje je kip koji predstavlja pozorišnu masku dizajniranu od strane američke skulptorke Mizi Kanlif.

Zlatni medved – Međunarnodni filmski festival u Berlinu

Berlinski filmski festival, poznat i kao Berlinale, spada u tri najvažnija evropska festivala. Njegova glavna nagrada Zlatni medved, namenjena najboljem filmu, jedna je od najprestižnijih filmskih nagrada na svetu. Berlinale je osnovan 1951. godine, a od 1978. godine vreme održavanja je februar mesec. Odluku o pobedniku donosi međunarodni žiri sastavljen od vrsnih poznavalaca filma. Sa oko 300.000 prodatih ulaznica godišnje, Filmski festival u Berlinu predstavlja najposećeniju cermoniju dodele filmskih nagrada na svetu.

Filmfer nagrada

To je najveći i najpoznatiji festival indijskog filma. Postoji od 1954. godine. Filmfer je prepoznatljiv po specifičnom sistemu glasanja za najbolje, tzv. dualnom sistemu, u kome učestvuju publika i filmski kritičari. Trenutno postoji čak 31 takmičarska kategorija. Statuta koju dobijaju pobednici ima popularni naziv Crna dama.

Velika nagrada žirija – Sandens filmski festival

Svake godine u drugoj polovini januara u američkoj državi Juti odražava se festival nezavisnog filma Sandens. Sa preko 45.000 gledalaca godišnje, to je najveći festival nezavisnog filma u SAD i glavni događaj na kome neafirmisani filmski stvaraoci mogu da predstave svoj rad. Ustanovljen je 1978. godine pod nazivom Juta filmski festival od strane kompanije Vajldvud čiji je vlasnik Robert Redford. Od 1984. godine, kada je organizaciju preuzeo Sandens institut, nosi ime Sandens filmski festival, i to po jednom od glavnih likova u filmu Buč Kasidi i Sandens Kid koga je tumačio upravo Robert Redford. Godišnje se na Sandensu prikaže više od 200 dugometražnih i kratkometražnih filmova. Takmičarski deo obuhvata dramske i dokumentarne filmove, a najvažnija je Velika nagrada žirija u obe selekcije. Osvajanje ove nagrade jedan je od najboljih načina da nezavisni filmski stvaraoci steknu ugled. Upravo zahvaljujući osvojenoj velikoj nagradi žirija na Sandensu svetsku slavu stekli su mnogi poznati filmski autori, poput Kventina Tarantina, Roberta Rodrigeza, Džima Džarmuša, Stivena Soderberga itd.

Film godine – Evropske filmske nagrade

Ova ceremonija, ustanovljena 1988. godine, održava se u decembru u različitim gradovima Evrope. Do 1997. godine oficijalni naziv festivala bio je Feniks nagrade, a poznat je i kao evropski Oskar. Najvažnija nagrada je Film godine. Svake godine u selekciji za ovu nagradu nađe se 40 filmova. Uslov je da su snimljeni u evropskoj produkciji, da su namenjeni bioskopskom prikazivanju i da je njihova premijera bila posle 1. jula tekuće godine.

Dragan Antić

Izvor:Kafenisanje